Laatste nieuws

Verhoging van de registratierechten bij de vestiging en overdracht van een recht van erfpacht of opstal

8 dec 2023

Noem dit gerust het addertje onder het gras van de federale begroting 2024. Bij de aankondiging van het begrotingsakkoord in oktober werd er met geen woord over gerept. Het is pas achteraf duidelijk geworden dat deze verhoging voor extra budget moest zorgen.

De registratierechten bij de vestiging en overdracht van een recht van erfpacht of opstal worden opgetrokken naar 5% (op vandaag 2%).

De registratierechten zijn verschuldigd op het totaal van wat de erfpachter/opstalhouder betaalt gedurende de volledige duurtijd van het recht. Bij een jaarlijkse vergoeding van €1.000 voor een erfpacht van 100 jaar, wordt er met andere woorden nu 2% en binnenkort 5% betaald op de totaalsom van €100.000. De belastingverhoging is substantieel. Ze zal doorwegen, zeker wanneer rechten van erfpacht en opstal gebruikt worden in vastgoedconstructies door promotoren, maar ook bijvoorbeeld bij opstal- of erfpachtconstructies bij de plaatsing van individuele zonnepanelen op appartementsgebouwen. 

De Memorie van Toelichting bij de programmawet verduidelijkt dat de tariefverhoging in werking treedt op 1 januari 2024. Het tarief zal van toepassing zijn voor

• Alle onderhandse akten van vestiging en overdracht ondertekend op of na 1 januari 2024
• Alle authentieke akten van vestiging en overdracht ondertekend op of na 1 januari 2024 wanneer die niet zijn voorafgegaan door een onderhands document met een vroegere ondertekeningsdatum

Dus: als een authentieke akte vanaf 01/01/2024 wordt ondertekend maar de betrokkenen kunnen een onderhands document voorleggen met een vroegere datum, dan blijven zij genieten van 2%. De bewijslast voor de ondertekening van een onderhandse document in 2023 ligt bij de partijen.